---

BASİRET SAHİBİ İNSAN 

HERKESTEN BİR ŞEY ÖĞRENİR..!

İnsanlara, varlıklara ve olaylara 

gaflet nazarıyla değil de 

ibretle, ferasetle bakabilsek 

herkesten öğrenebileceğimiz 

bir şeylerin olduğunu görürüz. 

Toplum içinde çeşit çeşit 

insan bulmak mümkündür. 

Ahlakı çok düzgün, 

kendisini çok iyi eğitmiş, 

örnek şahsiyetler 

söz konusu olduğu gibi 

ahlakı bozuk, edep ve terbiyeden 

nasibini almamış, hafif meşrep 

insanlar da mevcuttur.

 

Her ne kadar duamız 

Rabbimizin bizleri hep iyi insanlarla karşılaştırması yönünde olsa da 

pratikte bu her zaman 

mümkün olmayabilir. 

Karşımıza kötü karakterli 

şahıslar da çıkabilir. 

Dahası, 

toplumların ahlaken bozulduğu 

durumlarda neredeyse iyi, 

dürüst, güvenilir, güzel ahlaklı insana nadiren rastlar, 

hasret kalırız.

Kendimizi toplumdan  tamamen izole etmek,  dağ başında yaşamak  bu türden kötü şahıslarla karşılaşmamak için  bir çözüm gibi görünse de  bu çözüm hem uygulanabilir değildir, hem de herkesin böyle bir imkânı yoktur.  Kaldı ki bu izolasyon,  toplumsal yaşam  kişinin dinî yaşantısına  doğrudan doğruya bir tehdit oluşturmadığı sürece  istenilir bir durum da değildir.  Nitekim  Allah Resûlü (s.a.v.)  bir hadisinde şöyle buyurmuştur:  "İnsanların arasına karışıp onların verdiği sıkıntılara sabreden Müslüman,  insanların arasına karışmayıp  onların sıkıntılarına sabretmeyen Müslümandan daha üstündür."  (Tirmizî, "Kıyamet", 55) Bu sosyolojik olgu karşısında hepimizin toplumdaki inanç,  ahlak, davranış bakımından  arzu edilmeyen bir tutum sergileyen kimselerle birlikte yaşarken süreci dinî hayatımız açısından risk oluşturmayacak, tam tersine avantaja çevirebilecek bir duruma nasıl çevirebileceğimizin yollarını araştırmamız gerekmektedir.  Her şeyden önce bu kimseler,  Arzu edilebilir bir çizgiye çekilebilir durumda iseler kendilerine yönelik hatırlatmalarda bulunmak,  dinin "Hakkı ve sabrı tavsiye",  "İyiliği emredip  kötülüğü yasaklama"  yönündeki taleplerini  yerine getirmemiz konusunda  bize imkân sunmaktadırlar.  İkinci olarak bu kimseler üzerinde yapacağımız  gözlemler ve değerlendirmeler,  "kötü bir kimsenin temel karakteristik özellikleri nedir..?" sorusuna  doğrudan cevap teşkil ederken,  tersten bir okumayla  "İyi bir kimse nasıl olmalıdır..?" sorusuna da dolaylı bir cevap teşkil edecektir.  Daha açık söylemek gerekirse mesela yalancı, üçkağıtçı, küfürbaz, iş kaçkını,  tembel tipleri gördükçe  iyi insan olmanın bu huylardan uzak durmakla sağlanabileceğini net bir şekilde anlayacak ve bu kötü huylardan kendimizi olabildiğince uzak tutmaya çalışacağız.  Bir kötülüğü başkasında gördüğümüzde kınayıp eleştirmek kolaydır.  Ancak aynı veya benzer kötülüğe sahip olup olmadığımız konusunda kendimizi muhasebeye çekmek ve bunu açık yüreklilikle yapmak  o kadar kolay değildir.  Atalarımız  "Elin gözündeki çöpü görür, kendi gözündeki merteği görmez" diye boş yere söylememişlerdir.  Âlimlerimiz de  "Kendi kusurları üzerinde  durup düşünmesi, başkalarının kusurlarıyla ilgilenmesine engel olan kişiye ne mutlu" demişlerdir.  Kötü huylu insanların baskın olduğu ve toplum genelinin bundan şikâyetçi olduğu  bir ortam, aynı zamanda bizlere güzel ahlakımızla  sivrilme ve toplumdaki  insanlara örnek olma yönünde de imkân sunmaktadır.  Câhiliye döneminde  kötülüğün kol gezdiği,  şerrin cirit attığı bir ortama inat  güvenilirliği ve güzel ahlakıyla sivrilen  ve sonraları risalet ile şereflendirilecek olan- zâta, toplumun tüm kokuşmuşluğuna rağmen "Muhammedü'l-Emin"  lakabını takmaları,  kollektif şuuraltında iyiliğin görmezden gelinmediğini göstermesi bakımından önemlidir.  Sonuç:  İnsanların  kötü huy ve karakterleri  iyi tahlil edilirse kendimizi  bu kötü huy ve karakterden kurtarabiliriz.  O insanların bu huylardan kurtulmalarına da  yardımcı olabiliriz.  Rabbimiz ne buyuruyordu..!? "İyilikle kötülük bir olmaz,  Sen (kötülüğü)  en güzel bir şekilde önle.  O zaman seninle arasında düşmanlık bulunan kimse,  sanki candan bir dost olur."  (Fussilet 41/34) Rabbimiz  iyi insanlarla karşılaştırsın.  İyilerin iyiliklerini örnek almayı,  kötülerin kötülüklerinden de  ibret almayı bizlere nasip eylesin. Soner Duman